Het thuiswerken heeft een enorme vlucht genomen. Dit dankzij Covid-19, in de volksmond corona genoemd. Plotseling blijkt dat heel veel mogelijk is, zowel gewild als ongewild. En dat er dankzij ‘Tech’ ongekende mogelijkheden bestaan.
Leerlingen kunnen online-onderwijs volgen, de student hoeft niet vroeg uit bed want kan zijn college via het beeldscherm bekijken. En veel werknemers weten niet meer wat ‘in de file staan’ ook weer was. Vanuit je bed, via de badkamer, naar de keukentafel is een veel kortere en snellere route.
Het was een vreemde gewaarwording, waar niemand tot zeg maar begin maart 2020 aan had gedacht. Lege snelwegen en stations, even lege kantoren en scholen en een rust op straat waaraan je echt moest wennen.
De toekomst
Nu zijn we inmiddels een halfjaar verder. En komt de vraag, hoe ziet de toekomst er op korte- en op wat langere termijn uit? Blijven we vooral thuiswerken of gaan we toch onze collega’s missen? De mens is immers een sociaal mens. Je zag het al even tijdens de hittegolf van augustus. De angst voor besmetting op de werkplek werd ingehaald door de wens van een airco gekoelde werkruimte. Die hadden we (nog) niet thuis. Nauwelijks werd het wat koeler of we kozen weer voor ‘thuis’.
En gingen we in gesprek met onze werkgever(s). Over al die kosten die we extra moeten maken nu we het werk thuis doen. De koffie thuis is immers niet gratis, evenals thee, frisdrank en niet te vergeten het toiletpapier. Je lacht er misschien om, maar ook dat laatste is echt een issue. Hoeveel velletjes gebruikt de mens gemiddeld bij een toiletbezoek en hoeveel daarvan moet de werkgever daarvan nu vergoeden. Nemen we dit echt op in de van toepassing zijnde CAO? Wat te denken dan van schoonmaakmiddelen? Nu we thuis werken wordt er ook meer vuil.
Internet en VPN
De cartridges zijn sneller leeg, printpapier is sneller op, heb ik wel een goede computer thuis of ben ik toe aan een betere? Vergoedt de werkgever mijn internet- en veilige VPN verbinding? Extra energiekosten voor de werkkamer, die anders gewoon logeerkamer was? Moet ik nu mijn leaseauto inleveren? Hoe zit het met de bijtelling daarvan, nu ik daarvan veel minder gebruik maak? Kortom, veel vragen en waarschijnlijk ben ik er nog heel veel vergeten!
Leegstand
Vragen op een duidelijk hoger niveau zijn er natuurlijk ook. Wat gaan we doen met de toekomstig toenemende leegstand van kantoren en andere bedrijfsgebouwen? Wachten we de korte termijn af, in afwachting van andere tijden? Of vinden we ‘naar het werk gaan’ eigenlijk een ingehaald en achterhaald begrip?
Overbodig grote kantoren kunnen leiden tot hergebruik. En oplossing van een ander probleem, tekort aan woon-huisvesting. Bij mij, aan de overkant, is een voormalig belastingkantoor en daarna tijdelijke school, binnen een jaar omgetoverd tot een flink aantal prachtige starters appartementen. Koopwoningen van deze tijd, voor een redelijke prijs. Bijkomend voordeel, meer reuring in de buurt en middenstand.
Je kunt je ook afvragen of werknemers nog wel op redelijke afstand van hun werk moeten en willen wonen. Nu is bij keuze van een woning ook afstand en reistijd tot het werk een groot item. Maar nu we waarschijnlijk minder vaak op de voorgeschreven locatie de arbeid verrichten kan daar ook een verschuiving in optreden. Is het nog noodzakelijk dat ik, eventueel met mijn gezin, in de dure randstad woon? Of kan ik eindelijk kiezen voor een wat rustiger omgeving, met meer natuur en vooral een goedkopere woning. Zeg maar meer voor minder geld! Zodat de toch al overdrukke randstad wordt ontlast en de noodzaak tot nog meer bouwen daar wordt weggenomen?
Minder naar het werk zal ook gevolgen hebben voor de infrastructuur. Een verschuiving van fysiek wegennet naar een uitbreiding en verbetering van het digitale netwerk. Wat overigens al best goed functioneert, zo heeft de afgelopen periode ons geleerd.
Voor- en nadelen
Onderzoeken in allerlei vormen meten nu de voor- en nadelen van het thuiswerken. Zijn werknemers inderdaad meer productief en effectief nu ze de dagelijkse gang naar kantoor minder maken? Gaan ze daardoor wel minder bewegen en neemt daardoor de kans op ziekte/ gezondheidsrisico toe? Wordt de mens meer introvert, nu ze hun dagelijkse praatje bij het koffieapparaat niet meer kunnen maken? Hoe zit het met de feedback in uitvoering van taken?
Kortom, tal van vragen waarop nu nog geen echt antwoord op kan worden gegeven. Daarvoor is deze periode te kort. Maar dat er veranderingen zullen optreden en veel zaken gaan veranderen lijkt wel duidelijk.